Column Pierre Linssen: Op 8 mei 2023 bereikte Well een historische mijlpaal op kasteel Well.

Minister van Infrastructuur en Waterstaat, Mark Harbers, gedeputeerde Lia Roefs, wethouder van Gemeente Bergen Antoon Splinter en bestuurder Jos Teeuwen van Waterschap Limburg hebben hun handtekening onder de Bestuursovereenkomst Gebiedsontwikkeling Groene Rivier Well gezet. Daarmee zijn de afspraken voor de planuitwerkingsfase van de gebiedsontwikkeling in Well vastgelegd, waarvan ik en anderen getuige waren. Prachtige dag, tot in de perfectie verzorgd en fantastisch weer!

De Groene Rivier Well wordt naast Well zelf, een nieuwe bijzonderheid aan de oostzijde van de Maas in Limburg (en zeer zeker in totale combinatie van wat Well allemaal te bieden heeft aan Natuurschoon èn historie)! 

Het zomerhoogwater van 17 en 18 juli 2021 confronteerde de rivierbewoners met een dreigend gevaar wat nog maar nèt goed ging. Well dreigde volledig onder water te lopen met een waterstandsverhoging die nog hoger was dan in 1995. De autoriteiten werden zich daar gewaar van en hoewel er al plannen waren, werden deze bijgesteld om uitgebreider en veiliger aan de slag te gaan: Well krijgt er versneld een brug van ongeveer 210 meter bij.

Wanneer het Maaswater meer dan een hoogte van 13.88 m.+NAP stijgt, zal er een substantiële hoeveelheid van het Maaswater onder die nieuwe brug stromen tussen nieuw- en oud-Well. Hierdoor zal het Maaswater sneller afgevoerd worden en er komt een groot waterbergend vermogen door de winterbedverlagingen en het Maaspark Well in ontwikkeling: 

Patrick van der Broeck (Dijkgraaf Waterschap Limburg) vroeg op enig moment aan de bijwonende inwoners van Well, of er vragen zijn over het gehele plangebied. Nu kregen we de kans en ik schroomde heel even. Als ik nu de kans kreeg, wilde ik daar toch even goed over nadenken en mij daarvoor de tijd nemen. Een goede vraag dient immers fundamenteel, substantieel, goed beargumenteerd en vooral essentieel te zijn.

Een opportuniteit waarover ik al veel langer nadenk en waarover ik nagedacht heb om deze zo goed als mogelijk aan de beslissers voor te leggen en om dat ‘en plein public’ te doen, nee … dat leek me niet verstandig. Enerzijds wilde niet compromitteren, anderzijds zou mijn vraag mogelijk als aanmatigend geïnterpreteerd kunnen worden. Dat laatste remde mij in mijn vraagstelling echter allerminst. Wat mij triggerde is dat de èchte Groene Rivier geheel buiten de scope (het plangebied) valt.
Mijn prangende vraag gaat hierover.

(een eerdere suggestie aan het Waterschap Limburg deed ik per mail op 16 juli 2022, geïllustreerd met een soortgelijke schets.)

Hier zit het DNA van het hele gebied. Het water wordt helemaal via de Kleine Broekgraaflossing afgevoerd naar het gebied binnen de scope. Vooral dit gebied kan in droge perioden 'de spons' zijn met een water absorberend vermogen. Dit zou in plaats van een waterlossing, een prachtig waterbergend plasdrasgebied kunnen worden.
Zónder veel inspanning en kosten, door de lossing te dempen èn het gebied veilig te stellen. Ik kon niet geloven dat dit gebied over het hoofd werd gezien.

Het leek me dus beter dat ik mijn vraag schriftelijk ging stellen, zodat het ook (na)gelezen kan worden met de verwijzing naar mijn foto’s of dit gebied niet over het hoofd gezien is?

En dat is het gebied wat mee gaat stromen als het Maaswaterpeil van 11,10 meter +NAP bij een verhoging van 2,78 meter mee gaat stromen. Een gebied wat geheel buiten de scope valt.

Ik stelde de vraag die goed aangekomen is en kreeg een correct voldoende reactie.

Het geplande Groene Rivier-gebied binnen die scope is overigens niet enkel groen. Twee kwelwaterlossingen en een beek doen het gebied immers een blauw rivier(tje) maken.

Binnen ons subgroepje van de OWG Well hebben we dit onderling al uitvoerig besproken, alsook de uitvoering binnen de scope. Namelijk de mogelijkheid om de binnenzijde van het stroomgebied van de Groene Rivier 'glooiend' te maken. Driedimensionaal in de XYZ-as dus, en dat levert een stroming bevorderend groot voordeel op. Een soort ‘kom’ dus met aan de voet van de glooiingen een plasberm, die aan de oostzijde van die berm, aan de voet van de glooiing een mogelijkheid biedt om struweel, (fruit)boompjes en bomen te planten. Maasheggen zijn al gedeeltelijk gepland. 

Ook aan de Maaszijde (zie bovenstaande schets) zou deze glooiing toegepast kunnen worden, daar waar een traditionele groene dijk is gepland. Esthetisch gezien geeft die uitvoering een wat zachter en passender karakter. Het waterbergend vermogen kan eenvoudig gecompenseerd worden door verdere winterbedverlaging, het creëren van poelen en plasdasgebieden en het Maaspark Well i.o. slim uitgebreid aan te sluiten op de Groene Rivier binnen de scope.

Naast tal van andere voorstellen is een van die voorstellen om de brug met brughoofden over Groene Rivier uit te voeren zoals van de bruggen in Wanssum, Blitterswijck èn Ooijen. Destijds door Geelen Beton Wanssum B.V. vervaardigd (lokaal economisch belang en waar dus ook de kennis zit). Argument: Één architectonisch en landschappelijk geheel met Maaspark Ooijen-Wanssum (duidelijke verbinding maken).

Ik denk mijn kansen gegrepen te hebben, samen met André Boom vanaf het eerste uur en later nog met een andere Wellenaar en weer later in de OmgevingswerkGroep Well (OGW) en in een subgroepje hiervan. Om Well nòg mooier te maken dan dat het al is.
Een parel die in een mooie gespreid en bijzonder bedje komt te liggen.

Roel van Ark (projectleider bij Kampergeul BV) heeft mij laten weten de gehele OWG uit te nodigen voor een excursie en zo ook de Kaliwaal 41 te bezoeken. 😊

Iedere Wellenaar kan die kansen grijpen: vragen kunnen gesteld worden via de site van het waterschap. Belangstellenden en geïnteresseerden kregen die kansen om gebruik maken van de tal van inloopavonden in MFC De Buun, om ook aldaar vragen te stellen en zo ook tijdens de diverse bijeenkomsten en wellicht dat er nog volgen. Iedereen heeft de kans  gekregen (en nog) om op de hoogte te worden gehouden door de nieuwsbrief van het Waterschap Limburg.

Per deelgebied krijgen de bewoners van Well de kans om in gesprek te gaan met de omgevingsmanagers en ik denk dat het heel verstandig is om die kans te grijpen. 

Nu kan het immers nog (steeds) 😉 

Pierre Linssen.